Impact van IORP II op de risicomanagement functie

De nieuwe Europese pensioenrichtlijn IORP II die naar verwachting op 13 januari 2019 via lokale wetgeving wordt geïmplementeerd stelt specifieke eisen aan de (inrichting van de) risicomanagement functie. Dit is – naast de actuariële functie en de interne audit functie - één van de sleutelfuncties onder deze richtlijn.

IORP II vraagt verdere versteviging risicomanagement

De afgelopen jaren hebben pensioenfondsen de risicomanagement rol al verder verstevigd via de aanstelling van bijvoorbeeld een risicomanager op het bestuursbureau en/of een (extern) deskundig bestuurslid met risicomanagementexpertise. De scope van het risicomanagement wordt onder IORP II echter breder getrokken. Naast beleggingsrisico’s is er ook aandacht voor ESG-risico’s en operationele risico’s. Daarnaast stelt IORP II de eis dat er minimaal eens in de drie jaar (en bij substantiële wijzigingen in het risicoprofiel) een ‘Own Risk Assessment’, ofwel Eigen Risicobeoordeling (ERB) wordt opgesteld door het bestuur. Deze ERB moet ook bij de toezichthouder worden ingediend.

Voldoende specialistische kennis in huis, zo doet u dat

Er zijn verschillende oplossingen om voldoende specialistische kennis in huis te halen zonder het overzicht te verliezen en het strategisch risicomanagement aan te passen aan IORP II:

• Zorg voor een coördinerende risicomanager die het fonds goed kent en voldoende tijd heeft om te ondersteunen bij het identificeren en beoordelen van risico’s en het vaststellen van mitigerende maatregelen.
• Relateer risico’s aan de strategie, de ambitie en risicobereidheid van het fonds. Formuleer actiepunten voor ongewenste risico’s en verantwoordelijken voor de uitvoering hiervan.
• Zorg voor een helder Risicohandboek, waarin het risicobeleid en de Risk Governance is vastgelegd. Maak dit handboek een levend document, wat voor het bestuur een baken is bij de besluitvorming onder onzekerheid. Maak de ERB en ESG-risico’s een integraal onderdeel van dit Risicobeleid.
• Maak (bijvoorbeeld in de notulen) expliciet zichtbaar hoe bij strategische besluitvorming rekening is gehouden met de (uitkomsten van) de ERB.
• Maak gebruik van externe partijen waar interne expertise tekort schiet. Dit kan zijn op specifieke deelgebieden – zoals IT of beleggingsrisico – maar ook in de coördinerende rol. Externe partijen hebben meer expertise en ook meer capaciteit om piekbelasting op te vangen.
• Zorg voor een goede integrale risicorapportage. Deze risicorapportage kan zowel financiële als niet-financiële risico’s bevatten. Zorg dat voor het bestuur in één oogopslag duidelijk is waar de grootste risico’s liggen en dat de link tussen strategie, risicomanagement en performance helder wordt gemaakt op continue basis.

Verdere formalisering risicomanagement

Met de implementatie van IORP II wordt de invulling van de sleutelfunctie risicomanagement verder geformaliseerd in de Nederlandse wetgeving. De concrete inbedding in lokale wetgeving is nog niet rond. Voor veel pensioenfondsen vormt dit wel al aanleiding om de risicomanagementfunctie verder vorm te geven en zich voor te bereiden op de implementatie van IORP II.

Meer informatie?

Ortec Finance ondersteunt al meerdere pensioenfondsen in het strategisch risicomanagement en bij de uitvoering van de risicomanagement functie. Wenst u meer informatie over dit onderwerp? Neem dan contact op met Loranne van Lieshout.