Staat van de corporatiesector 2022: Prestaties van de sector

Bron: Staat van de corporatiesector 2022

Op 2 maart 2023 verscheen de jaarlijkse Staat van de corporatiesector. Hierin beschrijft de Autoriteit woningcorporaties (Aw) de belangrijkste ontwikkelingen in de sector in 2022. Wil je weten wat deze ontwikkelingen zijn? En wat deze kunnen betekenen voor de beleidskeuzes van jouw corporatie?

In een serie van blogs nemen we je mee door het rapport van het Aw. We behandelen: Signalen, Omstandigheden, De prestaties van de sector en Conclusies en halen er voor je uit wat belangrijk is voor jouw corporatie. Na de eerste tweede blogs waarin Signalen en Omstandigheden zijn uitgewerkt, gaan we in deze blog in op de prestaties van de sector.

Houdt onze website en onze LinkedIn pagina in de gaten voor het laatste blog: Conclusies. En bekijk hier het eerste twee blogs: Signalen en Omstandigheden

De prestaties van de sector

In de Staat worden de prestaties beschreven van de sector op het gebied van beschikbaarheid, betaalbaarheid en kwaliteit van woningen.

Beschikbaarheid

De beperkte beschikbaarheid van sociale huurwoningen wordt gezien als acuut probleem in de volkshuisvesting. Het marktaandeel sociale huurwoningen daalt, terwijl de koopsector en particuliere huursector nauwelijks een alternatief zijn voor de corporatiedoelgroep. De Aw geeft aan dat verder onderzoek nodig is naar waar de sociale huurmarkt vastloopt. Ondanks dat er in 2021, 1000 meer nieuwbouwwoningen zijn opgeleverd dan in 2020, moet de nieuwbouwproductie fors stijgen om de beoogde groei van de sociale voorraad te halen.

De Aw constateert dat de nieuwbouw die corporaties realiseren licht toeneemt, maar hun voornemens groeien veel harder. Ook volgens het hoofdstuk Institutionele condities (zie ook het tweede blog over Omstandigheden) van deze Staat is de kans niet groot dat corporaties deze voornemens op korte termijn gaan realiseren. Volgens de Aw is het begrijpelijk dat corporaties ambities hebben. Maar als deze uitmonden in onrealistisch hoge voornemens en verwachtingen over de nieuwbouw op korte termijn, is dit een risico voor het vertrouwen in de sector.

Betaalbaarheid

Op het gebied van de betaalbaarheid is te zien dat corporaties maximaal bijdragen. Door de huurbevriezing in 2021 heeft er geen huurverhoging plaatsgevonden per 1 juli 2021. De gemiddelde huur is tussen 1 juli 2020 en 1 juli 2021 slechts beperkt gestegen (0,3%) als gevolg van harmonisatie en woningverbeteringen. Het aantal woningen tot de lage aftoppingsgrens is met 230.000 gegroeid. Hier draagt nieuwbouw ook aan bij aangezien 64% van de in 2021 opgeleverde nieuwbouw een huur heeft onder de lage aftoppingsgrens.

De bijdrage aan de betaalbaarheid is des te belangrijker omdat het gemiddelde inkomen van huurders daalt en een steeds groter deel van de corporatiehuurders financieel kwetsbaar is. De energiecrisis is daarop ook van invloed. Het is daarom goed om te zien dat vanaf 2015 de corporatiehuur betaalbaarder is geworden.

Kwaliteit

Kwaliteit heeft betrekking op kwaliteitskenmerken van woongelegenheden, waarbij duurzaamheid veel aandacht krijgt vanuit de Nationale prestatieafspraken. Hierin is afgesproken dat er vanaf 2026 geen corporatiewoningen meer zullen zijn met een slechte staat van onderhoud (conditiescore 5 of 6).

De Aw constateert dat corporaties sinds 2016 steeds meer investeren in verbeteringen, inclusief verduurzaming. Maar ook dat de voorgenomen investeringen in het 1e en 2e prognosejaar hoger zijn dan daadwerkelijk uitgevoerd worden (er is dus een verschil tussen voornemens en realisaties). Rondom verduurzaming geeft de Aw aan dat de opgave voor het uitfaseren van E, F en G labels ongelijk is verdeeld over provincies. Daarnaast is het onzeker of enkele investeringscondities (voorbehouden voor het halen van de verduurzamingsopgave) in de Nationale prestatieafspraken zijn opgenomen, wel ingevuld gaan worden.

Verder is te zien dat de relatie tussen prijs en kwaliteit zwakker wordt. Onder andere als gevolg van passend toewijzen worden voor woningen van vergelijkbare kwaliteit, verschillende huurprijzen gevraagd. Ook de huurverlaging in 2021 heeft negatief effect gehad op de prijs-kwaliteit verhouding. De relatie tussen de prijs en kwaliteit is het zwakst bij de woningen met een huur tussen de basishuur en de kwaliteitskortingsgrens.

Tenslotte wordt binnen kwaliteit aandacht besteed aan de verdeling van de sociale voorraad tussen gemeenten, waarbij wordt aangegeven dat het vanuit het oogpunt van leefbaarheid goed is om sociale huurwoningen evenwichtiger te verdelen over gemeenten. De leefbaarheid in wijken met veel corporatiewoningen (60%) staat namelijk onder druk, omdat hier vooral huishoudens met een laag inkomen instromen. Echter, voor een evenwichtiger verdeling zijn extra locaties nodig voor nieuwbouw van sociale huur en zoals we eerder konden lezen, is dat juist een moeilijk punt. Naast fysieke vernieuwing is ook de sociale kant belangrijk. Vanaf 2022 hoeven corporaties zich niet meer te houden aan een maximale bijdrage voor leefbaarheid en kunnen zij zich financieel meer inzetten op dit thema (passend binnen de Woningwet).

Vervolg

Houdt onze website en onze LinkedIn pagina in de gaten voor het laatste blog: Conclusies. En bekijk hier het eerste twee blogs: Signalen en Omstandigheden.

Vragen?

Neem voor vragen contact op met je Ortec Finance contactpersoon of direct met Annique Verkoeijen via onderstaande gegevens.

Staat van de corporatiesector 2022: Prestaties van de sector

De prestaties van de sector

Beschikbaarheid

Betaalbaarheid

Kwaliteit

Vervolg

Vragen?

Contact

Annique Verkoeijen

Gerelateerde insights

Contact

Over ons

Legal

Follow us